پل عمودی یا انتقال دهنده صوت (sound post) یک نقش اساسی و مهمی که به عهده دارد انتقال ارتعاش از صفحه بالا به صفحه زیرین و کمک گرفتن از صفحه زیرین برای قدرت بخشیدن و بالانس کردن صدا ویولن می باشد. در اصطلاح زبان فرانسوی به آن (ame) گفته میشود به معنی روح می باشد که ایتالیای ها واژه آنیما را با همین معنی بکار میبرند.
جا گذاری پل عمودی کار بسیار حساسی است که به راحتی با جابجایی آن میتوان کاراکتر و شخصیت ویولن را عوض کرد. کار گذاری پل یک کار تخصصی و تجربه پذیر است که جدا از توانایی در فن کار گذاری سازنده ویولن باید دارای گوش دقیق و قوی در تشخیص بهترین تغییر در بهترین کار گذاری پل باشد. تجربه سازنده و اطمینان از تشخیص جای دقیق پل مهارتی است که علاوه بر توانای در فن سازگر نیازمند توانای بالا در نوازندگی است که نیاز به تجربه سالها کار سازگری و نوازندگی ویولن دارد.
بطوری تقریبی محل قرار گرفتن پل 3 تا 4 میلیمتر پشت پایه خرک (می ) تشخیص داد شده که البته در بعضی مواقع در برخی از ویولن ها برای رسیدن به صدای مطلوب جای خلاف این قرار داد که این امر جوابگوی و نتیجه بهتری میدهد. پس بی دلیل نیست به این چوب استوانه کوچک لقب روح داده اند.
اگر خواهان صدای تیز درخشان و روشنی هستید پل را به پایه خرک (می) نزدیک کنید و اگر میخواهید صدای ویولن شما گرم پر عمق و نرم باشد پل را از پایه خرک (می) دور کنید. بطور علمی از نظر فیزیک صوت ایجاد هارمونی مناسب بین نت ها تا حدود زیادی به پل عمودی بستگی دارد .کارایی و نقش پل عمودی در هارمونی ویولن براساس نواسان نگارهای فیزیکی تا اکتاو دوم ویولن بسیار پر رنگ و قابل تشخیص است اما از اکتاو دوم به بعد بیشتر جعبه رزنانسی نقش اصلی و اساسی در ارتعاش و ایجاد صدا در ویولن را به عهد دارد .
تنظیم پل عمودی
در دو تصویر بالا به شکل تجربی و علمی محل قرار گیری پل عمودی مشخص شده اما اگر ما به جهت فلش های A.B.C.D پل مورد نظر را حرکت دهیم چه اتفاقی میافتد.
اگر پل را به جهت فلش A ببریم درخشش صدای ویولن بیشتر، فرکانس تیزتر و شفاف تر میشود همچنین از حجم و گستردگی ویولن مقداری کم میشود.
اگر پل را به طرف فلش B ببریم تیزی صدای ویولن کاسته میشود اما صدا غنی تر و ولولم آن مقداری بیشتر می شود و لحن ساز کمی تیر و بم میشود.
اگر پل را به طرف فلش C ببریم در این حالت صدای ویولن کمی روشن تر می شود و ممکن است سیمهای بالا یعنی (ر) و (سل) صدایشان تشدید شود و مقداری گسترده گردد.
و در آخد اگر پل را به جهت فلش D ببریم از شدت صدا کم میشود قدرت و صدای ویولن رو به ضعیفی میرود و مقداری هارمونی و سنخیت سیمها با هم کم میشود.
به طور قطعی و مشخص محل کاملا دقیقی برای پل عمودی در ویولن و سازهای زهی این خانواده وجود ندارد .اما با بررسی عواملی مانند جنس چوب به کار رفته شکل انحنای صفحه ها الگو و قالب ویولن مورد نظر و همچنین تجربه سازنده به طور نسبی میشود بهترین مکان را برای پل عمودی پیدا کرد که مطلوب ترین و بهترین کیفیت صدا را از ویولن بیرون کشید.
